Dagvlinders lijkt wel “dag vlinders”

Al geruime tijd maak ik mij zorgen. Al sinds 1997 toen we startten met het project dagvlinders en de grote manifestatie Vlinder-2000 gingen voorbereiden, heb ik mij verdiept in de dagvlinders om ons heen. De Vlindertuin ligt achter ons huis en het ligt voor de hand dat ik er vaak ga kijken en werken. Wat een plezier was het om de tuin er mooi uit te laten zien. En daarbij door de keuze van bloeiende planten en het laten staan van een deel van de waardplanten zoals brandnetel en schapenzuring, een veelheid aan dagvlinders en hun rupsen te kunnen zien. Zonnige dagen waarop je 100 tot 200 vlinders in de Vlindertuin zag van 15 of zelfs meer soorten, waren eigenlijk wel gewoon. Bezoekers genoten ervan en ik zelf genoot mee.

Aantallen vlinders nemen snel af

Hoe anders is dat nu. Bijna dagelijks krijg ik de vraag waar die vlinders nu allemaal zijn die we op de borden aanprijzen. Ik zie de aantallen vlinders de laatste jaren snel in aantal afnemen. Ik heb dit jaar nog maar 2 Kleine vossen gezien en een handjevol Dagpauwogen. 3 Landkaartjes en slechts 1 Groot koolwitje. Nee, de volkstuinders hoeven echt niet bang te zijn dat de boerenkool wordt opgevreten want het Groot koolwitje is afwezig! Kleine koolwitjes en Klein geaderde witjes zijn er nog wel in beperkte mate, maar die leggen maar een enkel eitje op een koolplant. Deze week zag ik een Klein koolwitje zo’n eitje leggen (zie de foto).

De afwezigheid van dagvlinders is eigenlijk in het hele agrarisch gebied en ook in de kleine dorpen. Dat geeft wel te denken. Opvallend is dat in de natuurgebieden de schade nog wel meevalt. Daar zie ik nog wel vrij veel Bruine zandoogjes, Koevinkjes en Grote dikkopjes. Ook de soorten die uitsluitend van de natuurgebieden afhankelijk zijn, zoals de Heideblauwtjes, doen het nog wel goed.

Wat mag dan wel de oorzaak zijn?

Wijzen naar klimaatverandering zou onlogisch zijn, want dan zouden de meest kwetsbare soorten het eerst verdwijnen. Nee, de gewone soorten verdwijnen en dat wijst toch wel ernstig in de richting van het gebruik van het agrarisch gebied. Eentonige vlakten met monoculturen van grassen of andere gewassen zonder een bloempje erin. Spuiten met stoffen die wel getest zijn of insecten er dood aan gaan, maar niet op het aspect van reproductie. Raken de insecten verstrooid, raken ze de weg kwijt? Er zijn veel vragen waarop een antwoord moet komen, maar SVP wel snel! Intussen is het goed dat iedere particulier die niet van productie afhankelijk is, onmiddellijk stopt met het gebruik van gifstoffen om huis. Alstublieft! Laat de achteruitgang stoppen. We hebben vlinders en bijen nodig.

Joop Verburg

Voorzitter Natuurvereniging Zuidwolde

Foto’s van Joop Verburg

1. Een enkel eitje van Klein koolwitje op koolplant

2. Vrouwtje van Heideblauwtje

3. Heideblauwtje man; ik zag er honderden op de Takkenhoogte rondvliegen