Kluifzwamverhalen

In het boek “De  Stenen Tuin” over de begraafplaats in Zuidwolde wordt geschreven over de paddenstoelenrijkdom. Met name op het gebied van schraalgraslandpaddenstoelen is het in al zijn beperktheid van 7500 m2  een klein paradijs. Dat betreft dus vooral  de 12 soorten wasplaten, 3 soorten aardtongen en verder knotszwammen, koraalzwammen en koraaltjes en een aantal soorten zeldzame Satijnzwammen. Verder gaat dat over het feit dat er wel 5 soorten kluifzwammen zijn gevonden op dit betrekkelijk kleine gebied. Jaarlijkse vondsten van Witte en Zwarte kluifzwammen (Helvella crispa en lacunosa). Regelmatig Roetkluifzwammen (Helvella afra) en de laatste jaren ook Holsteelkluifzwammen (Helvella elastica) en eenmaal een Nonnenkapkluifzwam (Helvella spadicea). Nog in de week van de bezorging van het boek ik een paddenstoel vind op het kalkrijk paadje met oude dennenbomen er langs. Gezien de bokaalvorm en de korte witte steel eronder, dacht ik aan een kluifzwam. Met hulp van waarneming en de atlas van Drenthe werd dat de Zwartwitte bokaalkluifzwam (Helvella leucomelaena).  Een administrator meende nog dat het de Bokaalkluifzwam was, maar moest daarop terugkomen, omdat die Bokaalkluifzwam alleen bij loofbomen staat en deze beslist bij Grove den stond. Op 20 april wilde ik de Zwartwitte bokaalkluifzwam laten zien aan een van onze leden, Irmgard Ballast, die in paddenstoelen geïnteresseerd is (zij vond afgelopen week op een andere plek in Zuidwolde de Voorjaarskluifzwam, maar dat is geen Helvella)  We liepen de begraafplaats op en we waren nog maar net op weg toen zij riep: “Oh, ik zie ze al , ze staan hier ook!” Nu kon ik de deskundige uithangen en zeggen: Nee, dat kan niet, want hier staan helemaal geen dennen, alleen eiken. Al  snel  kon ik concluderen  -vooral toen ik er één uit de grond haalde en prachtig te zien was dat de witte plooien langs de steel ook in de bokaal doorgroeien-, dat het nu wel ging om de Bokaalkluifzwam (Helvella acetabulum). Het boek nog maar net uit en nu al een nieuwe waarheid van 7 soorten kluifzwammen op de begraafplaats in Zuidwolde.  Wat een weelde!

Joop Verburg, Natuurvereniging Zuidwolde

P.S. Irmgard vond op diezelfde tocht op een zerk ook nog een rijtje urntjes (mooi passend op een begraafplaats!) maar het is onduidelijk wie de maker daarvan is. Die vraag ligt nu bij EIS Nederland.

Antwoord EIS: via EIS Nederland heeft Pieter van Breugel gereageerd en gemeld dat het bij de onbekende urntjes gaat om broedcellen van de zeldzame Kleine harsbij

Zwartwitte bokaalkluifzwam

Zwartwitte bokaalkluifzwam

Bokaalkluiifwam

Bokaalkluiifwam

Urntjes op een zerk