Boom- en Bermbeheer in De Wolden en Hoogeveen

Dinsdag 15 december hebben Nico Velthuis (bomen in De Wolden ) en Johan Scheeres (bermen in Hoogeveen) de volle zaal geboeid met hun uitleg en mooie plaatjes.

Bomen in De Wolden

Nico geeft aan dat het bomenbeheer van de gemeente om ongeveer 52.000 bomen gaat in heel de gemeente De Wolden. Dit zijn bomen langs wegen, op pleinen, speelplaatsen, kerkhoven e.d. Jonge bomen ( plm. 10 jaar) worden direct na het planten gesnoeid. Periodiek onderhoud beperkt de overlast en zorgt voor een opgroeiende boom met een goed opgebouwde kroon zonder problemen. Snoeien in de openbare ruimte is er op gericht om voldoende kroonhoogte te verkrijgen, een boom ook zonder probleemtakken (b.v. slecht aangehechte of kruisende takken). Dit wordt uitgevoerd met stokzaag, ladder of hoogwerker. Het opkronen van bomen langs de weg moet tot wel 5 meter om het zware vracht- en landbouwverkeer niet te hinderen en belangrijker de boom niet te laten beschadigen. Helaas worden de landbouwmachines steeds omvangrijker, hetgeen vaak leidt tot schade aan boom en berm. Boom- eigenaren, gemeenten en particulieren zijn verantwoordelijk voor het onderhoud en veilig houden van hun bomen.

Bij het inspecteren van volwassen en monumentale bomen worden de gegevens in het veld beoordeeld en ingevoerd aan de hand van een speciaal computerprogramma. Gelet wordt op dood hout, instabiliteit van stam of takken, houtrot en zwammen. Oudere bomen worden minimaal om de drie jaar geïnspecteerd en wanneer er problemen zijn gezien, zelfs vaker. Johan, die dit als een van zijn taken heeft, vertelde dat hij op goede dagen een 300 bomen kan inspecteren.

Bermbeheer in Hoogeveen

Johan heeft het deze avond over het beheer van de bermen in Hoogeveen, zowel binnen als buiten de bebouwde kom. Het beheer wordt grotendeels bepaald door het maaiprotocol; het is dus al vastgelegd. De frequentie van maaien hangt onder meer af van locatie en begaanbaarheid.

Een voorbeeld is een fietspad. Een meter naast dit pad wordt wel plm. 8 keer gemaaid. Hierbij gaat het om het begaanbaar houden van het pad en veiligheid van de fietser. De strook er naast maar 1 of 2 keer per jaar. Extensief maaien en maaisel afvoeren heeft op een aantal locaties biodiversiteit als doel. Dit levert op sommige plaatsen soortenrijke bermen op.

Er zijn in Hoogeveen in de bermen onder meer 7 soorten orchideeën gevonden. Hoogeveen heeft ook het beheer van geluidwallen, die 1 keer per jaar worden gemaaid. Soms levert dit een mooi bloementapijt op. In het gebied Oude Kene wordt het helofytenfilter (natuurlijk waterfilter) 1 of 2 keer per jaar gemaaid en afgevoerd. Er is hier en daar ook beheer met koeien een mooie beheersvorm.

Bermbeheer in De Wolden

In heel De Wolden wordt in bermen steekproefsgewijs door de plantenwerkgroep van de natuurvereniging gekeken welke planten voorkomen om te zien wat het effect van ecologisch bermbeheer is (maaien èn afvoeren). Ook is er nauw overleg met de gemeente over het soort onderhoud in de bermen. Langzaam wordt zichtbaar dat op de plaatsen die ecologisch worden beheerd, de soortenrijkdom toeneemt.

Beide groenbeheerders hebben deze avond laten merken dat ze een heel groen hart hebben. Binnen de kaders die gesteld zijn en rekening houdend met veiligheidseisen, proberen zij zo zorgvuldig mogelijk bomen en bermen te beheren en zo de biodiversiteit te vergroten.

Het publiek was positief over hun verhaal.

Reijer Römer

links Johan Scheeres (gemeente Hoogeveen) en rechts Nico Velthuis (gemeente De Wolden)